Dakprofessionals veilig werken op hoogte

Jaarlijks gebeuren er tientallen ernstige arbeidsongevallen op ladders, steigers en daken. Om deze incidenten te voorkomen, heeft het RIVM in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) twintig praktische observatiekaarten ontwikkeld. Deze kaarten helpen professionals zoals dakdekkers, inspecteurs en onderhoudsbedrijven om risicovolle situaties vroegtijdig te herkennen en aan te pakken.

Vallen van hoogte blijft een van de grootste risico’s in de bouw- en dakensector.

De kaarten zijn gebaseerd op data uit de Storybuilder-database en de Monitor Leren van Ongevallen (MLvO). Ze tonen concrete voorbeelden van situaties die eerder tot ongevallen hebben geleid. Denk aan een ladder die op een gladde ondergrond staat, een steiger zonder randbeveiliging of een dak met zwakke plekken. Door deze situaties visueel en begrijpelijk te maken, kunnen medewerkers sneller en beter inschatten of er veilig gewerkt wordt.

Het Bowtie-model vormt de basis van deze aanpak.

Dit model brengt ongevalsscenario’s in kaart en koppelt ze aan preventieve en corrigerende maatregelen. De observatiekaarten zijn ontworpen om zonder uitgebreide training gebruikt te worden en zijn direct toepasbaar op de werkvloer. Ze zijn vooral waardevol voor bedrijven die actief zijn in dakinspectie, onderhoud en renovatie van platte en hellende daken.

Wij zien deze ontwikkeling als een belangrijke stap richting een veiligere werkomgeving. In onze cursussen zoals Veilig werken op hoogte, Uitvoeren van een Dak RI&E en Demonteren van zonnepanelen besteden we veel aandacht aan risicobeoordeling en preventie. De observatiekaarten van het RIVM sluiten hier perfect op aan en kunnen als extra hulpmiddel worden ingezet tijdens praktijktrainingen en toolboxmeetings.

In 2026 volgt een uitbreiding van het kaartensysteem.

Nieuwe thema’s zoals weersinvloeden, vermoeidheid en stress worden dan toegevoegd. Ook wordt onderzocht hoe bedrijven de kaarten het beste kunnen integreren in hun veiligheidsbeleid.

Meer weten?

Wil je leren hoe je veilig werken op hoogte effectief inzet in jouw werk? Bekijk dan onze cursuspagina’s over veilig werken op hoogte, Dak RI&E en zonnepanelen demonteren. Samen zorgen we voor een veiligere toekomst op het dak.

Bron: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Van ongeval naar observatie – veiliger werken op hoogte, RIVM-briefrapport 2024-0189, maart 2025. Bekijk het rapport